Η συνωμοσία του γάλακτος (μέρος 7ο)

Γάλα και καρδιαγγειακά προβλήματα


Η πιθανότητα να έχετε ή να παρουσιάσετε ένα πρόβλημα υγείας που να έχει σχέση με το καρδιαγγειακό σύστημα είναι εξαιρετικά υψηλή. Για σκεφτείτε πόσοι άνθρωποι γύρω σας έχουν «πίεση», «αρρυθμίες» ή «αρτηριοσκλήρωση» . Είμαστε όλοι μας πιθανά θύματα της μεγαλύτερης επιδημίας του αιώνα. Τι θα πρέπει να κάνουμε για να προστατευτούμε για να μη γίνουμε και εμείς θύματα αυτής της σύγχρονης επιδημίας;

(Άρθρο του περιοδικού  ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ, τεύχος 126, Οκτώβριος 2004, σελίδες 34 - 43)

(Για το παρόν blog: Μέρος 7ο)

Όλοι μας έχουμε ακούσει τα σχετικά: κόψτε τα ζωικά λίπη, τρώτε ελαιόλαδο, πίνετε λίγο κόκκινο κρασί, ασκηθείτε και όλα θα πάνε καλά. Για τα αντιοξειδωτικά συμπληρώματα, τις βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία, τα ιχθυέλαια κλπ., ο μέσος καταναλωτής δεν ξέρει σχεδόν τίποτα. Ίσως όμως να έχει ακούσει για την ανάγκη της ελάττωσης της κατανάλωσης πλήρους γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, ή για την ανάγκη της στροφής προς την κατανάλωση άπαχου γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων με λίγα ή και με καθόλου λιπαρά. 

Ωστόσο, οι νεώτερες μελέτες δείχνουν ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι και πως η κατανάλωση, ακόμα και του άπαχου γάλακτος, αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες διατροφής που σχετίζονται με την εκδήλωση καρδιαγγειακών παθήσεων.

Σε μια μελέτη που έγινε σε 24 χώρες για τους παράγοντες που συμβάλλουν στην πρόκληση καρδιαγγειακών παθήσεων, οι μελετητές αποφάνθηκαν ότι «το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα συντελούν σε πολύ μεγάλο βαθμό στην εκδήλωση καρδιαγγειακών νοσημάτων, ενώ η ζάχαρη, οι ζωικές πρωτεΐνες και τα ζωικά λίπη έρχονται σε δεύτερη, Τρίτη και τέταρτη θέση αντίστοιχα» (Medical Hypothesis 7: 907-918,1981).

Tο ίδιο έδειξε και μια άλλη μελέτη που έγινε σε 40 χώρες και δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Circulation της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρίας (American Heart Association) όπου, μεταξύ των άλλων, αναφέρεται ότι «το γάλα και πολλά συστατικά του γάλακτος (τα λίπη του βουτύρου, η πρωτεΐνη του γάλακτος, το ασβέστιο και η ριβοφλαβίνη), σχετίζονται θετικά με θανάτους από στεφανιαία νόσο, σύμφωνα με μελέτες σε 40 χώρες» (Circulation 1993, 88 b: 2771-2779). 

H αντικατάσταση μάλιστα των γαλακτοκομικών λιπών από φυτικά λίπη είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των θανάτων από στεφανιαία νόσο (Osmo Turpeinen, Effect of Cholesterol-Lowering Diet on Mortality From Coronary Heart Disease and other Causes, Circulation, 59 No.1, 1979,1-7).

Σε μια μελέτη επίσης που δημοσιεύθηκε στο International Journal of Cardiology, ερευνητές μελέτησαν επτά χώρες με υψηλή κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων και διαπίστωσαν ότι οι θάνατοι από καρδιαγγειακά αυξάνονταν, όσο αυξανόταν η κατανάλωση γάλακτος (J. Segall, Dietary Lactose as a Possible Risk Factor for Ischemic Heart Disease: Review of Epidemiology, International Journal of Cardiology, 46, No.3, 1994, 197-207). Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο European Journal of Epidemiology, βρήκε ότι η κατανάλωση γάλακτος και βουτύρου προκαλεί καρδιαγγειακές παθήσεις (A. Menotti, D. Krombhout, H. Blackburn, F. Fidanza, R. Buzina και A. Nissien “Food Intake Patterns and 15-Year Mortality from Coronary Heart Disease: Cross-Cultural Correlations in the Seven Countries Study”, European Journal of Epidemiology, 15, No.6, 1999, 507-515).

Γιατί όμως το γάλα ευθύνεται για την πρόκληση καρδιαγγειακών παθήσεων; Προφανώς, και αντίθετα με τα όσα διατείνονται οι περισσότεροι γιατροί και διαιτολόγοι, δεν φταίνε μόνο τα λίπη του. Γιατί τότε, αν πίναμε άπαχο γάλα, δεν θα υπήρχε πρόβλημα, κάτι που οι σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι δεν ισχύει. Ο βασικότερος ίσως λόγος φαίνεται να είναι το είδος και η ποσότητα των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων που υπάρχουν στο (αγελαδινό) γάλα. Όπως και η μεγάλη περιεκτικότητά του σε ασβέστιο! Αλλά ας τα πάρουμε με τη σειρά.

Στο περιοδικό Lancet δημοσιεύθηκε μια μελέτη που αποδεικνύει ότι για τα καρδιαγγειακά νοσήματα κύριος υπαίτιος «είναι η πρωτεΐνη του γάλακτος και όχι το λίπος του» (F. Alamgir, J. Capril, G. Cheland, M. Norell και G. Kaye, Survival Trends, Coronary Event Rates and the Monica Project, The Lancet, 354, 4 Σεπτεμβρίου 1999, σ. 862-863). Το ότι για την πρόκληση των καρδιαγγειακών νοσημάτων ευθύνονται οι πρωτεΐνες του γάλακτος υποστηρίζεται και από μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 1980 στο ίδιο έντυπο (Davies, Antibodies and Myocardial Infarction, ii, 205-207), η οποία αποκάλυπτε ότι οι περισσότεροι ασθενείς που υπέφεραν από έμφραγμα του μυοκαρδίου είχαν υψηλά επίπεδα αντισωμάτων κατά των πρωτεϊνών του γάλακτος, εν αντιθέσει με τα ποσοστά που βρέθηκαν σε μια συγκρίσιμη ομάδα ασθενών που δεν είχαν προβλήματα στεφανιαίας νόσου.

Επίσης, ερευνητές που μελέτησαν τη διατροφική σύνδεση με τα καρδιαγγειακά νοσήματα σε 32 χώρες, βρήκαν ότι απ’ όλους τους διατροφικούς παράγοντες που μελετήθηκαν, οι υδατάνθρακες του γάλακτος παίζουν τον σημαντικότερο ρόλο στην εκδήλωση καρδιαγγειακών παθήσεων σε άτομα ηλικίας άνω των 35 ετών και ότι το άπαχο (προσέξτε, όχι το λιπαρό) γάλα παίζει τον σημαντικότερο ρόλο στην εκδήλωση στεφανιαίας νόσους σε άτομα άνω των 45 ετών (William Grant, Milk and Other Dietary Influences on Coronary Heart Disease, Alternative Medicine Review,3, No. 4 1998, 281-194).

Και η σειρά του ασβεστίου. Μια άλλη βασική αιτία που το γάλα συμβάλλει στην εκδήλωση καρδιαγγειακών νοσημάτων είναι η υψηλή περιεκτικότητά του σε ασβέστιο. Ναι, το ίδιο ασβέστιο που μας λένε ότι πρέπει να παίρνουμε σε μεγάλες ποσότητες για να ενισχύουμε τα οστά μας. Χωρίς όμως να μας λένε πως το ασβέστιο στις ποσότητες αυτές φαίνεται να βλάπτει σοβαρά την υγεία του καρδιαγγειακού μας συστήματος.

Τον Μάιο του 2000 δημοσιεύθηκε στο Medical Hypotheses μια μελέτη που υποστήριζε ότι «η υπερβολική κατανάλωση γάλακτος μπορεί να επιδράσει δυσμενώς στην κυκλοφορία του αίματος λόγω του υψηλού ασβεστίου που περιέχεται στο γάλα. Η υπερβολική κατανάλωση ασβεστίου μπορεί να προκαλέσει ασβεστοποίηση και σπασμό των αρτηριών, κάτι που θεωρείται ότι αποτελεί έναν βασικό παράγοντα για την πρόκληση ισχαιμίας του μυοκαρδίου».

Και κάτι ακόμα. Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα περιέχουν υψηλά ποσοστά ενός αμινοξέος, της μεθειονίνης, που μετατρέπεται σε ομοκυστεΐνη. Η ομοκυστεΐνη, σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες, είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για την πρόκληση καρδιαγγειακών παθήσεων και η αύξησή της στο αίμα έχει συσχετιστεί με την πρόκληση στα τοιχώματα των αρτηριών των αρχικών βλαβών, που οδηγούν στη δημιουργία αρτηριοσκλήρωσης και την πυροδότηση της όλης διαδικασίας των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Τελικά, αν νοιάζεστε για την υγεία της καρδιάς σας και των αγγείων σας, την επόμενη φορά που θα πάτε στο σούπερ μάρκετ σκεφτείτε λίγο περισσότερο πριν αγοράσετε γάλα, είτε αυτό περιέχει όλα τα λίπη του, είτε είναι άπαχο. 

Πηγή : Siouras therapies